KKTC genelinde 550 kişiyle yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştirilen araştırmaya katılanlara göre elektriğin pahalı olmasının birincil nedeni “kötü yönetim”.
Araştırma sonuçları bugün Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği binasında düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.
Basın toplantısında El-SEN Başkanı Ahmet Tuğcu, Kıbrıs Türk İşçi Sendikaları Federasyonu (Türk-Sen) Başkanı Arslan Bıçaklı ve kamuoyu araştırmasını yapan Metron Araştırma Kurumu Direktörü Gürdal Hüdaoğlu konuşma yaptı.
-Tuğcu: “Mücadelemiz, siyasetten arındırılmış, özerk bir yapıya kavuşturulacak, iyi yönetilen bir Kıb-Tek için”
Basın toplantısında konuşan El-Sen Başkanı Ahmet Tuğcu, “Hedefimiz ve mücadelemiz, siyasetten arındırılmış, özerk bir yapıya kavuşturulacak, iyi yönetilen bir Kıb-Tek’tir. Yatırımlar aracılığıyla kendi kendine yetebilen, elindeki kaynakları doğru kullanarak, toplumun enerji arz güvenliğini sağlamak amacıyla daha düşük maliyete üretim yapabilen bir Kıb-Tek’tir. Çocuklarımızın geleceğini kurtarabilmek adına, çevreci enerji politikalarının hayata geçirilebilmesidir” şeklinde konuştu.
Kurum yönetimini eleştiren Tuğcu şöyle devam etti:
“Başta santraller olmak üzere yeni yatırımlarla korunup geliştirilebileceği halde, tam aksine ve de bilinçli bir şekilde, Kıb-Tek’in üretim kapasitesi dolaylı olarak küçültülmüş, özel sermayeye bağımlı hale getirilmiştir. 2000’li yılların başından itibaren sırtımıza ‘kambur’ olan AKSA’nın Kıb-Tek’i, dolayısıyla da halkın parasını sömüren bir yapıya kavuşturulması, bu bahsettiğimiz bilinçli politikaların bir sonucudur…
AKSA’ya muhtaç olmak demek, maliyetine üretim yapan Kıb-Tek’ten değil de, çok daha pahalıya üretim yapan AKSA’dan elektrik satın almak demektir. Yani çok daha pahalı elektrik faturaları demektir”
Meclis’te bekleyen özerklik yasasının güncellenerek bir an önce hayata geçirilmesi gerektiğini söyleyen Tuğcu, “Siyasi akılla değil, bilimsel akılla yönetilecek bir yapıyla, AKSA’ya akan milyon dolarlar, Teknecik’e yeni santral yatırımı olarak dönmelidir” dedi.
El-Sen olarak bir yandan tüm bu hedeflere ulaşabilmek adına mücadele yürütürken, bir yandan da halkın doğru bir şekilde bilgilendirilerek bilinçlendirilmesinin gerekliliğine inandıklarını belirten Ahmet Tuğcu, mücadelenin başarıya ulaşabilmesi için, halkın desteğinin önemine işaret etti.
Halkın ne düşündüğünü öğrenmek amacıyla kamuoyu araştırması yaptırdıklarını ifade eden Tuğcu, “Araştırmanın sonuçları, mücadelemizin bundan sonraki aşamasını yapılandırmamız ve şekillendirmemiz açısından önemlidir” dedi.
Tuğcu bir sonraki adımlarının, yurt içi ve yurt dışından uzmanların katılımıyla, enerji konusunda çalıştay düzenlemek olacağını ifade etti.
-Bıçaklı: “Siyasiler elini bu kurumun üzerinden çekmeli”
Türk-Sen Başkanı Arslan Bıçaklı da konuşmasında devlet yöneticilerini eleştirdi. Son zamanlarda ülkedeki birçok kurumun, siyasi mekanizma tarafından bilerek batırıldığını iddia eden Bıçaklı, enerji gibi önemli bir sektörün, yarı yarıya özel sektörün elinde olduğunu kaydetti.
2019’da dönemin başbakanının huzurunda imzalanan protokole işaret eden Bıçaklı, o protokolde, enerjiyi ucuzlatmak ve enerji güvenliğini sağlamak için 45 gün içinde en az 60 megavat santral yatırımı yapılacağına dair imzalar atıldığını anımsattı.
“Daha 45 gün dolmadı mı ki bu yatırım yapılmadı?” diye soran Bıçaklı amacın AKSA’nın sözleşmesini ihalesiz şekilde uzatmak olduğunu iddia etti.
Bıçaklı, Kıb-Tek’in düze çıkması için özerkleşmenin zorunlu olduğunu kaydetti.
“Siyasiler elini bu kurumun üzerinden çekmeli” diyen Bıçaklı, Kurumu teknik insanların yönetmesi gerektiğini dile getirdi.
Sendikalar olarak Kıb-Tek başta olmak üzere tüm kurumlara sahip çıkmaya devam edeceklerini dile getiren Bıçaklı, mal sahibi konumunda olan halkın da kuruma sahip çıkması gerektiğini vurguladı, KTHY’yi örnek verdi.
-Hüdaoğlu: “Topluma kulak kabartmak adına, bu türden çalışmalar önemli”
Daha sonra, araştırmayı gerçekleştiren Metron Araştırma Kurumu’nun Direktörü Gürdal Hüdaoğlu araştırma sonuçlarını açıkladı.
Topluma kulak kabartmak adına, bu türden çalışmaların yapılmasını büyük önem taşıdığını belirten Hüdaoğlu, araştırma sonuçlarında konsensüse varacak kadar keskin eğilimler görüldüğünü vurguladı.
KKTC genelinde 550 kişiyle yüz yüze görüşme yoluyla gerçekleştirilen ankette örneklemin, altı ilçenin nüfus oranları dikkate alınarak tesadüfi tabakalandırma yöntemiyle belirlendiğini dile getiren Hüdaoğlu, cinsiyet ve yaş gibi demografik özelliklerin, KKTC seçmen listelerindeki dağılımlara göre oranlandığını dile getirdi.
- “KKTC elektrik sorunu olan bir ülke”
Hüdaoğlu’nun verdiği bilgiye göre ankete katılanların yüzde 88’i KKTC’yi “elektrik sorunu olan bir ülke” olarak gördüğünü söyledi.
Katılanların yüzde 77’si zaman zaman meydana gelen elektrik kesintilerini “normal ölçülerin dışında” gördüğünü söyledi ve “büyük bir sorun” olarak tanımladı.
Hükümetin enerji politikasının başarısız olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 77 oldu. “Hükümet başarılı” diyenler ise yüzde 8 olarak açıklandı.
- Kıb-Tek hakkında olumsuz düşünenlerin oranı yüzde 70’e yakın
Ankete katılanlar arasında Kıb-Tek hakkında olumsuz düşünenlerin oranı yüzde 70’e yakınken, olumlu değerlendirme yapanlar yüzde 13 düzeyinde kaldı. Kıb-Tek yönetimini başarılı bulanlar yüzde 6 civarındayken, başarısız bulanlar yüzde 74 oldu.
- Elektrik fiyatlarını normal görenler yüzde 11… Fiyatlar yüksek diyenler yüzde 88’i buluyor
Elektrik fiyatlarını “normal” görenler yüzde 11 olarak saptanırken, “fiyatlar yüksek” diyenlerin oranı yüzde 88’i buldu. Kimse elektrik fiyatlarının “düşük” olduğu yönünde bir görüş belirtmedi.
Ankete katılanların yüzde 45’i elektriğin pahalı olmasının nedeni olarak “kötü yönetimi" gösterdi. Pahalılığın “dövizdeki artıştan” kaynaklandığını belirtenler yüzde 21, “gerekli yatırımların yapılmamasından” kaynaklandığını ifade edenlerse yüzde 16 oldu. Araştırmaya katılanların yüzde 14’ü pahalılıkla “yolsuzluk” arasında ilişki olduğunu düşündüğünü söyledi.
Araştırmaya katılanların yüzde 78’i ihalesiz yakıt alımına karşı olduğunu belirtti. İhalesiz alımı desteklediğini ifade edenlerin oranı ise yüzde 6 oldu.
-“Yeni santraller kurmasını desteklerim” diyenlerin oranı yüzde 94
“Elektrik enerjisi üretim kapasitesinin artırılması için devletin yatırım yapmasını ve yeni santraller kurmasını desteklerim” diyenlerin oranı yüzde 94 iken devletin bu alanda adım atmasını desteklemeyenlerin oranı yüzde 3 oldu.
Kıb-Tek’in geleceği için atılması gereken adım konusundaki görüşleri sorulan katılımcıların yüzde 42’si “en iyisi özerkleştirme”, yüzde 23’ü “mevcut durumun devamı”, yüzde 22 “özelleştirme” yanıtını verdi.
Katılımcıların yaklaşık yüzde 55’inin özelleştirmeye karşı olduğunu ifade etti. Özerkleştirme karşıtları ise yüzde 22 olarak açıklandı. Özelleştirmeyi desteklediğini belirtenlerin oranı yüzde 26, özerkleştirmeyi destekleyenlerin oranı yüzde 45 oldu.